Peter Zuidam

Archeologen op Cyprus ontdekten de resten van een 4000 jaar oude parfumerie. De parfummakers van weleer bleken ingrediënten te gebruiken als citroen, druiven, pijnboomhars en laurier – bestanddelen die ook vandaag de dag nog in parfums worden verwerkt. Behalve in luxe luchtjes zitten geurstoffen ook in schoonmaakmiddelen, deodorants en luchtverfrissers. Vluchtig als ze zijn, blijven geuren ook voor onderzoekers nog ongrijpbaar. Over de werking van de neus en het opvangen van geursignalen hebben we een aardig beeld, maar het is nog goeddeels onbekend hoe de hersenen deze signalen vertalen naar sensaties en gedrag. Geen ander zintuig is zo direct verbonden met emoties en gevoelens van wel bevinden.

Ons verlangen naar nieuwe geuren en geurstoffen is nog lang niet verzadigd. De geur- en smaakstoffenindustrie is volop bezig met de ontwikkeling van nieuwe en spannende verbindingen. Ze moeten niet alleen lekker ruiken, maar ook stabiel, veilig en betaalbaar zijn.

De taal van Parfum

Parfumeurs hebben een eigen taal ontwikkeld. Zij praten over geurfamilies als ‘noten’. Zo bestaan geurnoten als citrus, bloem, fruit, groen, zoet, fris, noot, kruidig, hout, mos, oriëntaals, dierlijk, amber en aldehyden. Daarmee zijn weer allerlei combinaties mogelijk, zoals een fris houtige ‘bloemnoot’. Zoals een muziekstuk harmonieus moet klinken, zo moet een parfum harmonieus ruiken.

Het komt aan op de juiste noot op het juiste moment. Het begint met de topnoot, de lichte en meest vluchtige bestanddelen die vrijkomen bij het openen van een flesje parfum. Het is vaak een melange van frisse fruitgeuren en geurige kruidenluchten. Pas na vijf tot twintig minuten komt het hart, de body, van de geur vrij. Dit is het karakter van het parfum en bevat allerlei bloemengeuren – roos, jasmijn, ylang, lelietjes-van-dalen – gecombineerd met kruidige geuren van fruit, hout en dierlijke oorsprong.
Deze hoofdnoot houdt twee tot vier uur aan, waarna de restgeur vrijkomt, die als een zweem blijft hangen en zeer geleidelijk verdwijnt. Deze eindnoot bevat de minst vluchtige componenten, afkomstig uit kruiden (kruidnagel en kaneel), mossen en houtsoorten (ceder en sandelhout) in combinatie met muskus en ambergeuren.